Η Βασιλική των «Τριών Εκκλησιών» Πάρου

Δωρεοδόχος:
Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων
Τομέας:
Έρευνα
Φορέας Υλοποίησης:
ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ
Έτος:
2024
Τοποθεσία:
Πάρος

Ένα χιλιόμετρο βορειοανατολικά της Καταπολιανής και δίπλα στον δρόμο Παροικιάς – Νάουσας, η Βασιλική των “Τριών Εκκλησιών” δεσπόζει ως ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Βυζαντινής Πάρου. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων έχει θέσει ως άμεση προτεραιότητα την στερέωση, συντήρηση, διαμόρφωση και ανάδειξη του εμβληματικού πρωτοβυζαντινού συγκροτήματος, που θα συμβάλει στην προαγωγή της πολιτισμικής ταυτότητας της νήσου αποτελώντας έναν οργανωμένο επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο.

Το τοπωνύμιο οφείλεται στα λείψανα τριών μεταβυζαντινών εκκλησιών του 17ου αιώνα  που είχαν κτιστεί πάνω στα ερείπια της βασιλικής με τη χρήση σπολίων τόσο από αυτήν όσο και από αρχαιοτέρα κτίσματα. Η τρίκλιτη βασιλική, με μεγάλη ημικυκλική αψίδα και νάρθηκα, διέθετε πλούσιο γλυπτό διάκοσμο, όπως φανερώνουν τα μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη που εκτίθενται στον χώρο αλλά και στο αίθριο της Καταπολιανής. Κατά τα έτη 1961 και 1962 πραγματοποιήθηκε ανασκαφική  έρευνα από τον Αναστάσιο Ορλάνδο, οπότε αποκαλύφθηκε η βασιλική. Η μεγάλη χρήση αρχαίου υλικού στην κατασκευή της βασιλικής και η εύρεση -γενικά στον χώρο- αρχαίων γλυπτών, επιγραφών και αρχιτεκτονικών μελών, και κυρίως η ανεύρεση ιωνικού κιονόκρανου με έμμετρη επιγραφή του 4ου αι. π.Χ., που αναφέρεται στον πάριο ποιητή Αρχίλοχο (7ος αι. π.Χ.), αποτελούν ενδείξεις για την χρήση του χώρου στα αρχαία χρόνια.

Toν Noέμβριο του 2024 πραγματοποιήθηκε ενδελεχής αρχαιολογικός καθαρισμός σε όλους του χώρους και τα προσκτίσματα της βασιλικής με αποτέλεσμα την αποκάλυψη των δαπέδων και των τοίχων και του περιβάλλοντος χώρου του μνημείου.  Ακολούθησαν εργασίες φωτογραμμετρικής αποτύπωσης, τοπογραφικής τεκμηρίωσης και αεροφωτογράφισης του μνημείου. Η έρευνα για την τεκμηρίωση του μνημείου συνεχίζεται και το 2025, ενώ αναμένεται να εκπονηθούν οι μελέτες στερέωσης, συντήρησης, αποκατάστασης και ανάδειξης του μοναδικού βυζαντινού αρχαιολογικού χώρου.

ΔΩΡΕΑ ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ

  • Αρχαιολογικές έρευνες και εργασίες.

Πηγή εικόνων: Αρχείο Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων