«Αλεξανδρινή Πνοή» Πνευματικό και Πολιτιστικό Κέντρο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής

Το Μετόχι του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας & Πάσης Αφρικής βρίσκεται στην περιοχή της Κυψέλης. Διαχρονικός σκοπός του είναι να συνδράμει ποικιλοτρόπως στη νέα ελληνική πραγματικότητα προσφέροντας τις κτιριακές εγκαταστάσεις του προς όφελος των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, χωρίς διακρίσεις φυλής, θρησκείας ή χρώματος.

Στο πλαίσιο αυτό, ιδρύθηκε το 2016 το Πνευματικό και Πολιτιστικό Κέντρο «Αλεξανδρινή Πνοή», τη διαχείριση του οποίου έχει ο εκπρόσωπος του Πατριαρχείου στην Αθήνα, Μητροπολίτης Γουινέας κ. Γεώργιος. Η λειτουργία του αποσκοπεί στο να προσφέρει στην αφρικανική κοινότητα, αλλά και στους κατοίκους της περιοχής, υποδομές για τη διοργάνωση καλλιτεχνικών και εκπαιδευτικών σεμιναρίων και διαφόρων εκδηλώσεων και δράσεων που συντελούν στη διάδραση και την επικοινωνία ανθρώπων διαφορετικών εθνοτήτων.

 Η ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ συνέβαλε, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στην εκπλήρωση του οράματος του Πατριαρχείου για τη λειτουργία ενός σύγχρονου κέντρου εκπαίδευσης, πολιτισμού, δημιουργίας και αναψυχής για όλους, αναλαμβάνοντας από την αρχή έως την ολοκλήρωσή του το έργο της μετατροπής ενός υφιστάμενου κτιρίου, χωρίς χρήση, στον νέο χώρο στέγασης της «Αλεξανδρινής Πνοής».

Το κτίριο μελετήθηκε και κατασκευάστηκε με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελέσει το επίκεντρο των πολιτιστικών δράσεων, αποκτώντας αρχιτεκτονική ταυτότητα που συνάδει με το ανθρωπιστικό όραμα του Πατριαρχείου. Βασική πρόθεση ήταν να αποκατασταθεί η συνέχεια του δημόσιου χώρου της πόλης με τον υπαίθριο χώρο της έκτασης του Πατριαρχείου. Τα πρώην μικρά παράθυρα μεγάλωσαν και μετατράπηκαν σε σημεία σύνδεσης του εσωτερικού με τον εξωτερικό χώρο. Ως αναφορά στην αφρικανική τέχνη, χρησιμοποιήθηκε η έννοια της ύφανσης, τα σύμβολα και τα μοτίβα που ενσωματώνονται σε διάφορες εκφράσεις της αφρικανικής τέχνης. Χρησιμοποιήθηκε επίσης, αντιληπτικά, η έννοια της ζωφόρου ως φέρουσα ζωή, και αποτέλεσε μια ζώνη στην επίστεψη του κτιρίου, διαμορφωμένη από ένα πλέγμα που έχει ως βάση ένα χαρακτηριστικό μοτίβο – αναφορά στα αφρικανικά σύμβολα και φέρει παραστάσεις, μοτίβα και σύμβολα, δημιουργώντας μια αφαιρετική αναπαράσταση.

Το κτίριο αναπτύσσεται σε τρεις στάθμες, οι οποίες διαφοροποιούνται στις δύο κύριες όψεις του, λόγω της φυσικής κλίσης του εδάφους. Συγκεκριμένα, η στάθμη όπου βρίσκεται η αίθουσα εκδηλώσεων αντιστοιχεί στο ισόγειο της βόρειας πλευράς, ενώ εμφανίζεται ως ο πρώτος όροφος στη νότια όψη. Αντίστοιχα, η κατώτερη στάθμη, στην οποία χωροθετούνται οι αίθουσες διδασκαλίας και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων, βρίσκεται επίσης στο ισόγειο της βόρειας πλευράς, με απευθείας πρόσβαση στον ευρύχωρο κήπο που εκτείνεται μπροστά της. Και οι δύο αυτές στάθμες έχουν επιφάνεια 416 τ.μ. η καθεμία. Η ανώτερη στάθμη περιλαμβάνει τον εξώστη με το δώμα και εντοπίζεται στον πρώτο όροφο της βόρειας πλευράς, με συνολική επιφάνεια 140 τ.μ.

Η κύρια είσοδος του κτιρίου οδηγεί στη μεσαία στάθμη, όπου βρίσκεται η αίθουσα εκδηλώσεων, χωρητικότητας 200 ατόμων. Η αίθουσα αυτή λειτουργεί ως ο κεντρικός πυρήνας του κτιρίου και υποστηρίζει πολλαπλές χρήσεις. Πρόκειται για έναν χώρο διπλού ύψους με εσωτερικό εξώστη, πλήρως εξοπλισμένο με σύστημα προβολής, οθόνη, ηχητική και μικροφωνική εγκατάσταση. Τα καθίσματα μπορούν να προστεθούν ή να αφαιρεθούν ανάλογα με τις ανάγκες της εκάστοτε εκδήλωσης. Συμπληρωματικά, στο ίδιο επίπεδο συναντάται το foyer της αίθουσας, κοινόχρηστα WC με υποδομές για ΑμεΑ, καθώς και ένας κλειστός χώρος γραφείου.

Στην ανώτερη στάθμη, εκατέρωθεν του κλιμακοστασίου, βρίσκονται δύο χώροι γραφείων. Στον εσωτερικό εξώστη, ο οποίος έχει οπτική επαφή με την αίθουσα εκδηλώσεων, προβλέπονται επιπλέον καθίσματα για θεατές, καθώς και θάλαμος ελέγχου για τον φωτισμό, τον ήχο, τις προβολές και την ταυτόχρονη μετάφραση.

Το κατώτερο επίπεδο διαχωρίζεται σε δύο βασικές ζώνες: το βαπτιστήριο και τον χώρο μαθημάτων. Εδώ βρίσκονται δύο αίθουσες διδασκαλίας και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων, οι οποίες μπορούν να ενοποιηθούν σε έναν ενιαίο χώρο. Επιπλέον, υπάρχουν βοηθητικοί χώροι, όπως κυλικείο, κοινόχρηστα WC και αποθήκες. Από αυτή τη στάθμη εξασφαλίζεται η άμεση έξοδος στον ειδικά διαμορφωμένο υπαίθριο χώρο. Όλες οι στάθμες συνδέονται μέσω κεντρικού κλιμακοστασίου και ανελκυστήρα, εξασφαλίζοντας πλήρη προσβασιμότητα για άτομα με αναπηρία σε όλους τους χώρους του κτιρίου.

Η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του Μετοχίου έδωσε νέα πνοή στην αθηναϊκή γειτονιά, αναζωογονώντας την ουσιαστικά, μέσα από μια ολοκληρωμένη προσέγγιση ήπιων παρεμβάσεων με γνώμονα την εξυπηρέτηση των σύγχρονων αναγκών της κοινότητας και τον σεβασμό στην ιστορικότητα του χώρου. Δημιουργήθηκαν νέοι υπαίθριοι λειτουργικοί χώροι, και οργανώθηκε η σύνδεση του Ιερού Ναού Αγίων Αθανασίου, Νικολάου και Φωτίου και του Πολιτιστικού Κέντρου του Πατριαρχείου της Αλεξάνδρειας, με μια λειτουργική ροή που εξασφαλίζει άνετη κίνηση. Δημιουργήθηκε πολυχρηστικός υπαίθριος χώρος για πολιτιστικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, εκδηλώσεις για παιδιά και συναθροίσεις. Διαμορφώθηκαν κερκίδες, καθιστικοί πάγκοι και διαδρομή προσβάσιμη σε ΑμεΑ. Διατηρήθηκαν τα μεγάλα δένδρα, τα παλιά κυπαρίσσια, ενώ ενίσχυσαν τη μεσογειακή βιοποικιλότητα οι νέες φυτεύσεις με ελιές και πλατάνια, αειθαλείς και αρωματικούς θάμνους. Ο χώρος λειτουργεί πλέον ως ένα ζωντανό κοινωνικο-πολιτιστικό κέντρο και ένα φιλόξενο Πάρκο για τους κατοίκους, με χώρους που ευνοούν τη συνάντηση και την αλληλεπίδραση των ανθρώπων κάθε ηλικίας, ενισχύοντας τον ρόλο του Μετοχίου ως ζωντανού πυρήνα της τοπικής κοινότητας και προσφέροντας έναν καθημερινό προορισμό αναψυχής, κοινωνικής ζωής και επαφής με τη φύση, για την ενίσχυση των κοινωνικών δεσμών, την ανταλλαγή και την ποιότητα ζωής.

Τα εγκαίνια του νέου πνευματικού κέντρου τελέστηκαν στις 4 Νοεμβρίου 2024 από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεόδωρο Β’, παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κατερίνας Σακελλαροπούλου και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.